تعیین حساسیت رسوبات دریاچة مهارلو به فرسایش بادی و جهت حرکت گردوغبار حاصل از آن

نویسندگان

  • حسن خسروی دانشیار، گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران
  • حمید مصباح مربی پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان فارس، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، شیراز، ایران
  • سادات فیض نیا استاد، گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران.
  • محسن کاظمی دانشجوی دکتری مدیریت و کنترل بیابان، گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکدة منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران.
چکیده مقاله:

فرسایش بادى از مهم­ترین فرآیندهاى طبیعى در مناطق خشک و نیمه­خشک است. در سال­های اخیر با خشک­شدن دریاچه­ها و تالاب­ها، تولید گردوغبار از سطح آن­ها در حال افزایش است. دریاچة مهارلو یکی از دریاچه­های شور ایران است که در سال­های گذشته سطح آن در حال خشک­شدن بوده است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی حساسیت رسوبات دریاچة مهارلو به فرسایش بادی و تعیین جهت حرکت گردوغبار حاصل از رسوبات دریاچه است. در این پژوهش، بافت رسوبات نمونه­برداری­شده تعیین و با ترسیم گلباد و گل­طوفان جهت حرکت بادهای غالب و فرساینده مشخص و مقدار غلظت گردوغبار منطقه طی یک دوره بررسی شد. نتایج دانه­بندی و هیدرومتری رسوبات نشان داد که بیش از 60 درصد رسوبات تشکیل­دهندة­ دریاچة مهارلو از ذرات سیلت است. همچنین نتایج حاصل از گلباد و گل­طوفان ترسیم­شده از منطقه نشان­دهندة ­این است که جهت حرکت بادهای غالب و نائب غالب، غربی و شمال غربی و باد فرساینده نیز غربی است. بنابراین، با توجه به نتایج حاصل از تعیین غلظت گردوغبار حاصل از دو نمونه­بردار TSP و PM 2.5  از اطراف دریاچه، می­توان گفت که مقدار گردوغبار جمع­آوری­شده ناشی از رسوبات دریاچه بالاتر از حد معمول بوده است. با توجه به جهت باد غالب منطقه، گردوغبار ایجادشده، روستاهای اطراف دریاچه و شهرستان سروستان را بیشتر تحت تأثیر قرار می­دهد. بنابراین با توجه به درصد فراوانی ذرات تشکیل­دهندة رسوبات دریاچة مهارلو و حساسیت زیاد آن­ها به فرسایش بادی، این معضل در آیندة نزدیک متوجه دیگر شهرستان­های استان فارس و حتی استان­های اطراف نیز خواهد شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی شاخص‌های رسوب‌شناسی و طبقه‌بندی رسوبات بستر دریاچه مهارلو جهت تعیین حساسیت آن به فرسایش بادی

شناخت ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی رسوبات دریاچه‌ها و تالاب‌ها جهت بررسی‌های رسوب‌شناسی و فرسایش دارای اهمیت است. دریاچه مهارلو از مهمترین دریاچه‌های استان فارس است. رسوبات سطح دریاچه به دو بخش رسوبات تبخیری و تخریبی تقسیم می‌شود. به منظور شناخت ماهیت رسوبات تخریبی، نمونه‌هایی از رسوبات دریاچه برداشت شد و ترکیبات کربناته و تبخیری شامل کلسیم کربنات، کلسیم سولفات و سدیم کلرید آن اندازه‌گیری شد. پس ...

متن کامل

تحلیل فرسایش بادی و تعیین جهت حرکت ماسه‌های روان در دشت خضرآباد یزد

فرسایش بادی به‌دلیل تداوم و وسعت عمل فرسایندگی در زمان و مکان به‌ویژه در مناطق خشک دارای پتانسیل تخریب بالایی است. از این‌رو، خسارات وارد شده به منابع اقتصادی به‌ویژه خاک و پوشش گیاهی چشمگیر است. لذا، شناخت جامع شکل­‌گیری، عملکرد، مناطق تحت­ تاثیر و اثرات آن ضروری است. در این راستا، این پژوهش با هدف منشاء­یابی فرسایش بادی و تعیین جهت حرکت ماسه‌­های روان در دشت خضرآباد یزد به انجام رسید. در این ...

متن کامل

منشأیابی رسوبات بادی و تعیین حساسیت رخساره های ژئومورفولوژیکی به فرسایش بادی در شمال شهرستان نیکشهر

استفاده از روش گام به گام دکتر احمدی در تعیین مناطق برداشت ماسه و تهیه نقشه شدت فرسایش منطقه با استفاده از مدل اریفر

15 صفحه اول

منشاءیابی رسوبات بادی و تعیین حساسیت رخساره های ژئومرفولوژیکی به فرسایش بادی در مناطق تاسوکی و شیله

منا طق خشک و نیمه خشک جهان در عرضهای 20 تا 45 درجه شمالی و جنوبی واقع شده اند کشور ایران نیز در این منطقه واقع شده که به کمربند جهانی فرسایش موسوم است. شناسایی مناطق برداشت به عنوان اصولی ترین و بنیادی ترین کار محسوب می شود. کانون بحرانی تاسوکی و شیله با وسعتی در حدود 131660 هکتار در جنوب شرقی زابل واقع در شمال استان سیستان و بلوچستان و جنوب شرق کشور ایران قرار دارد. این عرصه قطاعی در جهت جنوب...

15 صفحه اول

منشاء یابی رسوبات بادی و تعیین حساسیت رخساره های ژئومورفولوژیکی به فرسایش بادی در منطقه ی کنارک

بخش وسیعی از اراضی کشورمان از دیرباز در اثر عوامل مختلف طبیعی و انسانی از حالت تعادل اکولوژیک خارج شده و متعاقب آن بیابانزایی یا تخریب سرزمین در آنها آغاز شده است. فرسایش بادی، جابجایی رسوبات حاصله، وقوع طوفان های ماسه ای و گرد و غبار از اولین آثار بدیهی این تخریب است. منطقه مورد مطالعه با وسعتی در حدود 8/45046 هکتار در جنوب استان سیستان و بلوچستان و در حوزه شهرستان کنارک قراردارد این محدوده از...

15 صفحه اول

منشأیابی رسوبات بادی و تعیین حساسیت رخساره های ژئومرفولوژیکی به فرسایش بادی در منطقه مصر دشت خور اصفهان

فرسایش بادی یکی از بزرگترین بلایای طبیعی است که سالانه خسارات فراوانی به مناطق مسکونی و زراعی وارد می کند. پیشروی تپه های ماسه ای به سمت روستاها، شهرها، شهرک های صنعتی، راه آهن، جاده ها و فرودگاه ها همه ساله موجب خسارات فراوانی می گردد و تاخت و تاز ماسه های روان به جز مشکلات اقتصادی و اجتماعی عدیده ای که به همراه دارد باعث از بین رفتن بخشی از تمدن ملی نیز گردیده است و بسیاری از آداب و سنت های د...

15 صفحه اول

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 6  شماره 12

صفحات  49- 60

تاریخ انتشار 2019-02-20

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023